آب مروارید (کاتاراکت)
آب مروارید چیست؟
آب مروارید عبارت است از کدر شدن عدسی چشم که بصورت طبیعی شفاف است. مانند پنجره ای که بخار آب آن را تار کرده باشد، آب مروارید نیز باعث تاری دید می شود. عقاید غلطی درباره آب مروارید وجود دارد، اما باید گفت که آب مروارید:
- پرده ای بروی چشم نیست
- بر اثر استفاده بیش از حد از چشم بوجود نمی آید
- سرطان نیست
- از یک چشم به چشم دیگر سرایت نمی کند
- سبب کوری قابل برگشت نمی شود
علائم شایع آب مروارید عبارتند از:
- تار شدن دید چشم که بدون درد است
- حساسیت به نور
- تغییرات مکرر نمره عینک
- دو بینی در یک چشم
- احتیاج به نور بیشتر برای مطالعه
- کاهش دید در شب
- محو شدن یا زرد شدن رنگ ها
مقدار و شکل کدر شدن عدسی متفاوت است. چنانچه کدر شدن عدسی نزدیک مرکز عدسی نباشد ممکن است شما از وجود آب مروارید آگاه نباشید.
علل آب مروارید کدامند؟
شایع ترین علت آب مروارید افزایش سن است. سایر علل آن عبارتند از:
- سابقه خانوادگی ابتلا به آب مروارید
- مشکلات طبی مانند بیماری قند (دیابت)
- ضربه به چشم
- مصرف طولانی داروها مانند کورتن
- قرار گرفتن طولانی مدت و بدون محافظت در مقابل نور آفتاب
- سابقه جراحی چشم
چگونه آب مروارید تشخیص داده می شود؟
معاینه دقیق توسط چشم پزشک می تواند وجود و وسعت آب مروارید، همچنین هر گونه مشکل دیگری که باعث کاهش دید یا ناراحتی می شود را مشخص کند. ممکن است علل دیگری علاوه بر آب مروارید به ویژه مشکلات پرده شبکیه و یا عصب بینایی باعث کاهش دید شود. چنانچه این مشکلات وجود داشته باشد، بعد از عمل آب مروارید ممکن است دید کامل به دست نیاید. در صورتی که این مشکلات شدید باشد، حتی عمل آب مروارید نیز ممکن است باعث بهبود دید نشود. چشم پزشک می تواند به شما بگوید که چقدر احتمال دارد این مشکلات در چشم شما وجود داشته باشد.
آب مروارید با چه سرعتی ایجاد می شود؟
سرعت ایجاد آب مروارید نزد افراد مختلف فرق میکند و حتی ممکن است بین دو چشم نیز متفاوت باشد. اغلب آب مروارید هایی که با افزایش سن ایجاد می شوند در طی چند سال بتدریج بوجود می آیند. سایر آب مرواریدها به خصوص در افراد جوان و یا در بیماران مبتلا به بیماری قند ممکن است به سرعت و در طی چند ماه باعث کاهش دید شوند. بنابراین پیش بینی دقیق سرعت پیشرفت آب مروارید امکان پذیر نیست.
آب مروارید چگونه درمان می شود؟
تنها راه درمان آب مروارید جراحی است. به هر حال چنانچه علائم آب مروارید خفیف باشد تغییر نمره عینک ممکن است موقتاً مشکلات شما را حل نماید. هیچگونه دارو، روش تغذیه، ورزش یا وسایل نوری وجود ندارد که باعث درمان یا جلوگیری از آب مروارید شوند. دوری از نور خورشید ممکن است به جلوگیری یا کند شدن پیشرفت آب مروارید کمک کند. عینکهای آفتابی که نور ماورا بنفش را جذب می کنند یا عینکهای طبی با یک پوشش ضد اشعه ماورا بنفش باعث حفاظت چشم می شوند.
چه موقع بایستی جراحی آب مرروارید انجام شود؟
هنگامیکه آب مروارید به حدی باعث کاهش دید شود که مانع انجام فعالیتهای روزانه بشود. این عقیده که آب مروارید بایستی جهت عمل “رسیده” باشد درست نیست.
وقتی که آب مروارید ایجاد می شود عدسی چشم ضخیم و کدر می گردد. نور نمی تواند از آن به آسانی عبور کند و به این ترتیب باعث تاری دید می شود.
جراحی آب مروارید هنگامی که نیازهای بینایی شما آن را ایجاب کند می تواند انجام شود. شما باید ببینید که آیا دید شما در حدی است که بدون هیچ ناراحتی کارتان را انجام دهید یا خیر؟ بدون خطر رانندگی کنید؟ آیا می توانید براحتی بخوانید و تلویزیون تماشا کنید؟ آیا شما می توانید فعالیت های روزانه مثل پخت و پز، خرید، کارهای منزل، خوردن داروهایتان را بدون مشکل انجام دهید.
بر اساس مشکلاتتان، شما و چشم پزشکتان می توانید با هم تصمیم بگیرید که چه موقع جراحی لازم است.
انتظار شما از عمل آب مروارید چه باید باشد؟
سالانه بیش از دهها میلیون عمل آب مروارید در کشورهای پیشرفته جهان انجام می شود که حدود %95 این عمل ها بدون عارضه است. در کشور ما نیز سالانه بیش از 100,000 عمل آب مروارید با بهره گیری از روش های مختلف انجام می شود.
در طی عمل آب مروارید که معمولاً با بی حسی موضعی انجام می شود، عدسی کدر از داخل چشم بیرون آورده می شود. در اغلب موارد بجای عدسی طبیعی یک عدسی یا لنز داخل چشمی دائمی قرار داده می شود. این لنز برای همیشه در چشم شما باقی می ماند و خراب یا فاسد نمی شود. چشم پزشک این جراحی ظریف را با میکروسکوپ و وسایل ظریف و تکنولوژی مدرن انجام می دهد. گذاشتن یا پیوند عدسی مصنوعی توسط جراح ورزیده عوارض بیشتری را به بیمار تحمیل نخواهد کرد بلکه باعث می شود دید بیمار بعد از عمل بسیار خوب باشد و به عینک های ضخیم و سنگین که مشکلات فراوانی ایجاد می کنند نیازی نباشد.
در نزدیک به یک پنجم بیمارانی که عمل آب مروارید می شوند کپسول طبیعی که نگهدارنده عدسی داخل چشمی است کدر می شود و جراحی لیزر برای باز کردن این کپسول کدر شده لازم است تا دید مجدداً بهبود یابد.
بعد از عمل آب مروارید شما می توانید تمامی کارهای خود به جز فعالیتهای سنگین را انجام دهید. شما بایستی قطره های تجویز شده توسط جراح را به درستی و در موقع مقرر استفاده کنید. چندین ویزیت بعد از عمل برای کنترل کردن وضعیت بهبود چشم شما لازم است.
جراحی آب مروارید یک عمل بسیار موفقیت آمیز است. در بیش از %90 موارد دید بهبود می یابد مگر اینکه مشکلی در قرنیه، پرده چشم یا عصب چشم شما وجود داشته باشد. مهم است بدانید که ممکن است عوارض در طی عمل جراحی یا بعد از آن پیش بیاید که باعث کاهش دید شود.
نتیجه
آب مروارید علت شایع کاهش دید بخصوص در افراد مسن است اما قابل درمان می باشد. چشم پزشک علاوه بر اینکه می تواند به شما بگوید که آیا کاهش دید شما ناشی از آب مروارید است و یا علت دیگری دارد. در تصمیم گیری در مورد عمل جراحی نیز به شما کمک می کند.